W Fundacji RC miała miejsce ostatnio Konferencja Naukowa „Zdrowie psychiczne nastolatka FASD – cz. 2” w ramach XI Pomorskich Obchodów Światowego Dnia FAS/FASD. Spotkanie zorganizowane zostało przez Prezesa Fundacji dla Dziecka i Rodziny “Wschodzące Słońce” p. Mariusza Ruszkowskiego. Podejmuje on wiele działań na rzecz służby dzieciom, szczególnie z uwzględnieniem wsparcia w procesie wychowawczym w rodzinach biologicznych, adopcyjnych, zastępczych oraz kształtowania promowania wizerunku rodziny jako podstawy społeczeństwa.
Wykłady wygłosiły panie: dr nauk med. p. Agata Cichoń – Chojnacka, kierownik Gdyńskiego Centrum Diagnozy i Terapii FASD w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, lekarz, specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży, hipnoterapeuta, terapeuta rodzinny, członek International Association for Child and Adolescent Psychiatry and Allied Professions /IACAPAP/ a także Sekcji Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz mgr p. Magdalena Borkowska – psycholog, wykładowca, główny specjalista Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, członek Zarządu European FASD Alliance, a także p. Małgorzata Tomalik – pedagog, kanadyjski specjalista FASD, założycielka Poradni “Parending Paradigm” /Paradygmat Rodzicielstwa/.
Prelekcje dotyczyły trzech tematyk: “Nastolatek z FASD w domu”, “Działania KCPU w zakresie FASD” / KCPU – Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, przypis red./, “FASD a zdrowie psychiczne. Metody postępowania”. Zaproszeni goście oraz uczestnicy spotkania mieli okazję zapoznać się z rodzajem zaburzeń rozwojowych płodu w życiu prenatalnym w przypadku FAS /alkoholowego zespołu płodowego/ oraz FASD – zespołu zaburzeń rozwojowych i dysfunkcji jako konsekwencji spożywania alkoholu w trakcie ciąży, też jako wynik przewlekłej ekspozycji na alkohol, także w okresie karmienia, jak również wpływem zaburzeń i dysfunkcji na jakość życia osób nastoletnich, dorosłych, istotą przeciwdziałania zjawisku występowania powyższych zaburzeń oraz metod postępowania dziecka i nastolatka z dysfunkcjami oraz koniecznością prawidłowego diagnozowania dzieci i nastolatków z FASD i poddawania ich terapii przez wyspecjalizowanych w tym zakresie specjalistów.
Spotkanie zaszczyciła swoją obecnością Radna Miasta Gdańsk p. Sylwia Cisoń, aktywistka, działaczka społeczna, Instruktorka Terapii Uzależnień, Redaktor Działu Promocji/Dyrektorka biura poselskiego posłanki na Sejm RP Barbary Nowackiej, obecnie Minister Edukacji Narodowej oraz przedstawiciel Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku p. Łukasz Franków, przedstawicielka Fundacji Pozytywni.pl p. Dorota Jankowiak – Dąbrowska a także przedstawiciele innych instytucji publicznych i niepublicznych (min. z Gdańskich Domów Dziecka) oraz rodziny zastępcze/adopcyjne. Wydarzenie zorganizowane było w ramach realozacji zadania publicznego. Patronat honorowy nad nim objął Marszałek Województwa Pomorskiego p. Mieczysław Struk.
Spotkanie jak i wykład p. Tomalik przeprowadzone były rówkież w formule online. Dzięki temu słuchaczami były osoby nie tylko z naszego województwa pomorskiego, ale również z Kwidzyna, miejscowości Piecki, pow. Mrągowskiego, woj. warmińsko-mazurskiego, z woj. lubelskiego i z innych województw naszego kraju. Dzięki pełnemu wsparciu Fundacji RC przy organizacji i przeprowadzeniu konferencji kampania na rzecz dzieci i nastolatków z FASD mogła osiągnąć szerszy zasięg.
Podjęta kampania „Ciąża bez alkoholu” oraz działania na jej rzecz mają na celu uświadamianie o teratogennym, niszczycielskim wpływie alkoholu na płód. Przyczynić się do zapobiegania zjawisku spożywania alkoholu przez kobiety w ciąży, jak też do podejmowania świadomej decyzji w parach o poczęciu potomstwa. Wiele informacji znaleźć można na stronie Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom – KCPU.gov.pl Są tam umieszczone informacje, publikacje odnoszące się także do Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych /FASD/. FASD jest nieuleczalnym, niegenetycznym zespołem chorobowym mogącym wystąpić u dzieci, których matki piły alkohol w czasie ciąży.
Można włączyć się także w naszą akcję. O sposobach, w które możecie to zrobić przeczytacie w zakładce “możesz się włączyć” do www.stop-fas.pl “FAS (Fetal Alcohol Syndrome) czyli Alkoholowy Zespół Płodowy to jednostka chorobowa (wpisana do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób), której przyczyną jest alkohol spożywany przez matkę w czasie ciąży. U dzieci z FAS stwierdza się: niedobór wzrostu i wagi, wady w budowie twarzy (dysmorfie), uszkodzenie układu nerwowego, zwłaszcza mózgu.
Często występują również wady narządów wewnętrznych, narządów zmysłów, stawów i innych części ciała. Makro lub mikrouszkodzenia, których doznało dziecko w łonie matki, zaburzają jego rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny. FAS jest nieuleczalny. Można jednak w przyszłości zmniejszyć problemy dziecka udzielając mu pomocy. W zależności od tego, jakie stwierdza się u niego deficyty, leczenie powinni prowadzić: pediatra, neurolog, psychiatra, psycholog, logopeda, fizjoterapeuta.
Kampania rozpoczęła się w województwie pomorskim w lutym 2014 r.- po podjęciu uchwały w tej sprawie przez Zarząd Województwa Pomorskiego. Odbyło się wtedy pierwsze spotkanie grupy 20 osób zainteresowanych problematyką FASD i zdecydowanych podjąć działania mające na celu nagłośnienie problemu i organizowanie pomocy dzieciom i ich rodzicom.
W tej grupie byli lekarze, psycholodzy, pedagodzy oraz położne. Przez kilka miesięcy odbywały się cykliczne spotkania . Początkowo była to grupa nieformalna, potem poszczególne osoby zaangażowały się w działania istniejących organizacji – Fundacji „Wschodzące Słońce” i Fundacji „Trzeźwość”.
W połowie 2014 roku powstała Fundacja FAScynacje. Od początku w kampanię włączyły się: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku, Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych oraz Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień. W miarę upływu czasu do kampanii dołączyło wiele instytucji i organizacji, m.in. starostwa powiatowe, urzędy miast i gmin, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, szpitale. przychodnie zdrowia, szkoły, uczelnie trójmiasta. Wymienione instytucje i organizacje współpracują ze sobą. Wiele przedsięwzięć podejmowanych jest wspólnie.” Inicjatorką podjętych działań i współtwórczynią Kampanii STOP FAS w woj. Pomorskim była dr n. med., psychiatra Grażyna Rymaszewska.
Istotną rzeczą nie tylko prowadzenie tutaj profilaktyki. Problem dotyka też innej materii, czyli specjalistycznego orzecznictwa w kierunku FASD, które powinno być wprowadzone w przepisach oświatowych i jest to zadanie dla Ministerstwa Edukacji Narodowej. Brakuje specjalistów, miejsc, gdzie w sposób kompetentny można stworzyć orzecznictwo w kierunku FASD. W tym kierunku winni być też ukierunkowani nauczyciele, wychowawcy, asystenci rodziny, kuratorzy opiekunowie oraz rodzice, którzy nie zawsze posiadają wiedzę na ten Dzieci z FASD często nie są odpowiednio poddawane opiece kompensacyjno – terapeutycznej a opinie nie są adekwatne do stanu faktycznego, gdyż zaburzenie czasem mylone jest z zespołem ADHD oraz spectrum Autyzmu. Warto wprowadzić konkretne orzecznictwo, które ułatwi pracę z dziećmi z FASD, gdyż wszelkie zaniedbania czasowe i brak pomocy pogłębia wszelkie deficyty. Do tej pory dzieci i nastolatki ze względu na brak rzeczowego diagnozowania nie są poddawane w sposób prawidłowy dodatkowej pracy z nauczycielem wspomagającym.
“W systemie edukacji w Polsce paradoksalnie będzie miało lepiej dziecko z FASD ciężko uszkodzone, ponieważ ono otrzyma wsparcie z tytułu chociażby upośledzenia umysłowego. A te dzieci, które urodziły się zdrowsze i mogłyby w przyszłości funkcjonować samodzielnie, gdyby je tylko właściwie prowadzono, będą miały trudności ze względu na brak pomocy.
Adekwatna wczesna pomoc, również ta prowadzona w systemie edukacji musi być poprzedzona postawieniem rzetelnej diagnozy. Diagnoza FASD dla potrzeb edukacji nie powinna być tylko opisem dysmorfii czy uszkodzeń, ale powinna także zawierać opis mocnych i słabych obszarów rozwoju wraz z wytycznymi do pracy. Tak, aby nauczyciele mogli ułożyć indywidualny plan pomocy dziecku na terenie szkoły”, czy przedszkola. Diagnoza jest słuszna na każdym etapie życia. Miejmy nadzieję, że tym razem kampania prowadzona w celu zapobiegania niekorzystnych zjawisk korzystania z używek, spożywania alkoholu przez kobiety w okresie prenatalnym dzieci oraz w trakcie okresu laktacyjnego oraz działania podjęte na rzecz dzieci z FASD przyniosą w końcu oczekiwane skutki.
Więcej materiału ze spotkania na stronie:
https://wschodzaceslonce.org.pl
Fundacja dla Dziecka i Rodziny „Wschodzące Słońce”
Tekst/foto: red. Beata Lewandowska
Portal Informacyjno-Kulturalno-Publicystyczny gmm.net.pl
Stowarzyszenie “Gdańsk Miasto Marzeń”
Gdańsk, dn. 27.09.2024